Sarılık; diğer adıyla “hepatit” hastalığı, kandaki bilirubin oranının artması sonucu ciltte belirgin bir sarılık olması halidir. Karaciğerin iltihaplanması sonucu oluşur.
Kişiden kişiye bulaşma şeklinde olabildiği gibi, alınan bazı, zehirli maddelerden dolayı bağışıklık sisteminin bozulması şeklinde de ortaya çıkabilir. Ciltteki sarılık durumu tk başına sarılığa delil değildir. Örneğin yeni doğanlarda oluşan sarılık bilinen “viral hapatit” değildir. Doğumdan sonraki ilk ay içerisinde, kırmızı kan hücrelerinin(alyuvarlar) fazla olur ve onların parçalanması sonucu bilirubin oranı artar ve cilt sarı renge bürünür. Bunun sebebi ise; bebek doğmadan önce annesinin karaciğeri bebeğin kanını temizler. Bebek doğduktan sonra doğal ortama ayak uydurana kadar karaciğeri tarafından atılamayan bilirubinin bu etkiyi yaratmasıdır. Hepatite bazı virüsler sebep olur bunlar; A,B,C,D,e virüsleridir. Bunlardan A ve E virüsleri, dışkı ile dışarı atılabilecek kadar basit virüslerdir bulaşma yolları; kişisel temas, temizlenmemiş besin tüketimidir. B ve C virüsleri daha tehlikelidir. Kan yoluyla, ortak jilet veya diş fırçası kullanımı, cinsel ilişki, anne karnında sirayet suretiyle bulaşırlar. Bir anda ortaya çıkabildikleri gibi zaman içerisinde yavaş yavaşta olabilirler.
Sarılık Belirtileri;
1-Ciltteki belirgin sarılığın yanı sıra en belirgin olanı gözün beyaz bölümün sarı renge bürünmesidir.
2-halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı,
3-karnın üst tarafında ağrı,
4-idrarın koyulaşması,
5-kısa süreli ateş görülmesidir.
Nadiren de olsa eklem ağrıları da görülür. A ve E virüs kaynaklı sarılık tedavi neticesinde iyileşirken B ve C virüs kaynaklı olanlar kroniktir. B türü bebeklik döneminde aşı yapılarak bağışıklık kazanılabildiği gibi C türünün aşısı bulunmamaktadır. C türü ilerleyen dönemlerde “Siroz” hastalığına çevirme olasılığı yüksektir. Bu durumu alkol kullanımı ve ağır ağrı kesiciler kullanmak tetikler. Ortaya çıkış şekillerine göre dört sınıfa ayrılırlar.
Sarılık Türleri;
Hemolitik sarılık; günlük bilirubin üretimi 300 mg kadardır. Sadece cilde sarı renk vermeye sebep olur.
Tıkanma sarılığı; bilirubin üretimi artmaz ama safra yollarında tıkanma olur.
Hepatoselüler sarılık; en önemli olan türüdür. Karaciğerin özellikle alkol kullanma sonunda hasara uğraması sonucu oluşur.
Yeni doğan sarılığı.
Sarılık, toplumun % 10’da görülen bir hastalıktır. En yaygın olanı B türüdür. Bulaşma yolları sınırlı olduğundan toplumu tehdit etmez. Fakat fuhuş turizminin yaygın olduğu ülkelerde büyük bir sorun haline gelmiştir.
Korunma Yolları;
Kan bağışı sırasında bağışçıların tahlillerinin muhakkak yapılması lazımdır.
Korunmasız(kondom) ilişkiye girmemek gerekmektedir.
Hastalığa tanı tahliller neticesinde konur. Bu hastalığın akut olan türlerinde belirli bir tedavi yöntemi yoktur. Sadece sindirimi kolay gıdalar verilmeli, doğal glikozu yüksek üzüm, incir, bal gibi gıdalarla bağışıklık sistemi desteklenmeli ve hasta istirahat etmelidir. Kronik olan türlerinin tedavi yöntemleri ile ilgili araştırmalar hala devam etmekte olup yeni gelişmeler mevcuttur.
